Her insanın; yaşam ve yeme-içme tarzı, madde alışkanlıkları, genetik risk faktörleri, yaşadığı çevreye bağlı faktörler, günlük veya sportif hareketlilik düzeyi ve stres ile baş etme becerisi onun sağlıklı ve kaliteli bir yaşam sürdürmesi için belirleyici unsurlardır.
Tüm bu faktörlerin kişilerin sağlığı üzerindeki etkisi her birey için farklı vücut sistemlerinde ve farklı düzeylerde olmaktadır. Bu nedenle kişilerin sağlık risk analizini planlarken, check-up kapsamının ve içeriğinin kişiye özel olarak belirlenmesi çok önemlidir.
Bu bağlamda, check-up paketleri yaş ve cinsiyete göre standart hale getirilmiş olmasına rağmen, kişinin sahip olduğu risk faktörlerine göre içerikleri temel programlardan çok, ileri araştırmaların yapıldığı daha geniş taramalara kadar farklı alternatiflerle sunulmaktadır.
Check-up’ta Bütün Tetkikler Yapılıyor Mu?
Check-up, çoğu zaman, herhangi bir şikâyeti olmayan kişiler tarafından, sağlık durumu hakkında bilgi edinmek ya da olası risk faktörlerinin araştırılması beklentisiyle tercih edilir. Laboratuvar ve radyolojik tetkikler içerisinde herhangi bir sağlık taramasında kullanılması gerekenler bilimsel araştırmalar sonucunda belirlenmiştir.
Gereksiz tetkiklerin yapılması maliyet artışına yol açtığı gibi hastaya zarar da verebilir. Özellikle radyolojik incelemelerde hastanın mümkün olan en az radyasyon dozuna maruz kalması amaçlanmaktadır. Ayrıca bazı tetkikler, kişiler herhangi bir hastalığa sahip olduğu zaman bunun takibi amacıyla veya bir şikâyeti bulunduğu zaman bunun altında yatan nedenleri araştırmak amacıyla yapılır.
Bu nedenle, check-up tetkikleri içinde bu tür spesifik hastalık belirteçleri ya da radyolojik incelemeler çoğu zaman yer almaz. Elbette herhangi bir kronik hastalığı veya bazı şikâyetleri olan ve genel sağlık durumu hakkında bilgi sahibi olmak isteyen kişiler de check- up yaptırabilir.
O zaman tarama paneline ek olarak kişinin şikayetlerine veya mevcut kronik hastalığına yönelik tetkikler check-up programına eklenebilir ve daha sonra rahatsızlığı ile ilgili branş hekimlerine hasta yönlendirilebilir.
Ne Sıklıkla Check-up Yapılmalıdır?
40 yaş altı erişkinlerde check-up tetkiklerinde olumsuz bir sonuç yoksa ve bilinen ya da tespit edilmiş risk faktörü (örneğin tiroit ultrasonu, batın ultrasonu, meme ultrasonu gibi tetkiklerde takibi önerilen kist, nodül veya fibroadenom vb. gibi) mevcut değilse 2 senede bir check-up yaptırması yeterlidir.
40 yaş üstü erişkinlerde, eğer daha kısa süreli aralıklar ile takip edilmesi geren bir problem yoksa her yıl check-up yapılması önerilmektedir. Check-up ’da en önemli unsur “takip” dir. Birçok hastalık ya da risk faktörü düzenli takipler sonunda erkenden teşhis edilebilmekte ve tedavi edilmektedir.
Risk faktörüne özel takipler aylık, 3’er aylık, 6 aylık ya da yıllık olarak belirlenmektedir. Bu konuda hastanın uyumu çok önemlidir. Kişi bu takiplerin öneminin farkında olmalı ve belirlenen periyodlar ile istenilen tetkikleri yaptırmak için zaman ayırmalıdır.
Görüşlerinize Değer Veriyoruz
